Талибанчууд Осло хотод барууны албаны хүмүүстэй хэлэлцээр хийж эхэлжээ

Талибаны бүлэглэл Афганистанд хяналтаа тогтоосноос хойш анх удаа Европын орнуудтай хэлэлцээр хийж байна. Норвегид болж буй Талибан болон барууны албаны хүмүүстэй хийх уулзалт гурав хоног үргэлжлэх бөгөөд энэ үеэр хүний ​​эрх, тус улсад тохиолдож буй хүмүүнлэгийн хямралыг хэлэлцэх юм.

Ням гарагт Талибаны гишүүд хүний ​​эрхийн төлөө тэмцэгчидтэй уулзсан боловч эдгээр хэлэлцүүлгийн нарийн ширийнийг дэлгээгүй байна.

Даваа гарагийн уулзалтыг Талибаны гишүүдтэй хийх хэлэлцээрийн хамгийн чухал өдөр гэж үзэж байна. Учир нь тус бүлэглэл АНУ-ын банкуудад битүүмжлэгдсэн олон тэрбум долларт хандах хүсэлт гаргахаар төлөвлөсөн гэж шинжээчид таамаглаж байгаа юм.

Афганистанд ажилгүйдэл нэмэгдэж, хүнсний бүтээгдэхүүний үнэ өсөж, мөнгөн тэмдэгтийнх нь ханш огцом унаж, банкууд бэлэн мөнгө гаргахад хязгаарлалт тавьжээ.

НҮБ-ын мэдээлснээр Афганистаны иргэдийн 95 хувь нь хангалттай идэх хоолгүй байгаа бол хүн амын 55 хувьд нь өлсгөлөн заналхийлж байгааг анхаарууллаа.

Талибаны төлөөлөгч Шафиулла Азам “AP” агентлагт хэлэхдээ "Бид тэднээс Афганистаны хөрөнгийг царцааж, жирийн афганчуудыг улс төрийн асуудлаас болж шийтгэхгүй байхыг хүсэж байна. Өлсгөлөнд нэрвэгдсэн, аймшигт өвөл болж байна. Тиймээс олон улсын хамтын нийгэмлэг афганчуудыг улс төрийн маргаанаас нь болж шийтгэх биш харин дэмжих цаг нь болсон" гэж мэдэгдэв.

Харин барууны төлөөлөгчид даваа гарагт Талибаны засгийн газар, хүний ​​эрхийг илүү хүртээмжтэй байлгахын чухлыг онцлох төлөвтэй байна.

Талибанчууд засгийн эрхийг гартаа авснаас хойш ихэнх эмэгтэй ажилчдыг гэртээ үлдэхийг сануулж, дунд сургуулиуд зөвхөн хөвгүүд болон эрэгтэй багш нарт нээлттэй болсон. Хэд хэдэн эмэгтэйчүүд энэ алхмыг эсэргүүцсэний улмаас хавчлагад өртсөн байна. Эдгээр эмэгтэйчүүдээс зарим нь сураггүй алга болсон бол Талибууд энэ асуудлыг үгүйсгэж, оролцоогүй гэж мэдэгдсэн.

Мөн Талибанчууд засгийн эрхэнд гарснаас хойш хүний ​​эрхийн төлөө тэмцэгчид болон сэтгүүлчид тэдний бай болсоор байна.

Даваа гарагт Афганистаны Мэдээлэл, соёлын асуудал эрхэлсэн дэд сайд Забихулла Мужахид охидыг гуравдугаар сарын сүүлээс эхлэн сургуульд явахыг зөвшөөрнө гэж мэдэгджээ. Тэрээр мөн эрхийнхээ төлөө жагсаал хийсэн эмэгтэйчүүдийг баривчлан саатуулж байгаа асуудлыг үгүйсгэв.

Одоогоор Афганистаны шинэ засгийн газрыг аль ч улс хүлээн зөвшөөрөөгүй байна.

Норвегийн Гадаад хэргийн сайд Анникен Хуйтфельдт уулзалтын үеэр Талибаныг хууль ёсны болгох эсвэл хүлээн зөвшөөрөх эсэх талаар хэлэлцэхгүй гэж мэдэгджээ.

"Гэхдээ бид тус улсын де-факто эрх баригчидтай ярилцах ёстой" гэж Хуйтфельдт хэлсэн байна.

Тэгвэл энэхүү санаачилгын талаар афганчууд хоёр өөр байр суурьтай байна. Зарим нь Талибаныг татан оролцуулахын чухлыг онцолж байгаа бол зарим нь Талибанчууд дотоододоо хүний ​​эрхийг системтэйгээр зөрчиж байхад Европын нийслэлд урих ёсгүй гэж шаардаж байгааг “ВВС”-ийн Лайз Доусет мэдээлэв.

Мөн өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Европ даяар Талибантай хийх уулзалтыг эсэргүүцсэн хэд хэдэн жагсаал болсон байна.

Эх сурвалж: BBC